عناصر مهم در طراحی داخلی و نحوه استفاده از آن
طراحی علاوه بر هنر، یک علم است و این علم متشکل از ۷ عنصر می‌باشد. این عناصر طراحی‌شده‌اند تا به شما کمک کند که یک طرح داخلی را متعادل نمایید.
درنتیجه برای اینکه ظاهر نهایی ازنظر زیبایی‌شناختی کامل و همچنین کاربردی باشد، پرداختن به هر یک از این عناصر می‌تواند بهترین ویژگی‌های اتاق را ارتقا دهد، هرگونه نقصی را جبران و فضای داخلی را ایجاد کند که حس بینایی و لامسه را اغنا نماید.
در ادامه به این هفت عنصر مهم در طراحی داخلی می‌پردازیم:
۷ عنصر مهم در طراحی داخلی
اگر در مورد دکوراسیون خانه‌تان به مشکل خورده و گیرکرده‌اید، بهتر است برای الهام گرفتن خلاقانه به هفت عنصر مهم و اصول طراحی داخلی نگاه کنید، ممکن است از اینکه با بازگشت به اصول اولیه چقدر می‌توانید یاد بگیرید شگفت‌زده شوید.
یادگیری در مورد عناصر طراحی داخلی که در سبک‌های موردعلاقه شما قرار می‌گیرند به شما کمک می‌کند در دکوراسیون تسلط پیدا کنید.
وجود این عناصر مهم در طراحی داخلی در هر طراحی الزامی است و برای داشتن یک فضای زیبا و اصولی نمی‌توان هیچ‌یک از آن‌ها را نادیده گرفت. این ۷ عنصر در تمامی سبک‌های طراحی وجود دارند ولی در هرکدام مقیاس‌ها و معیارهای متفاوتی دارند. این عناصر عبارت‌انداز:
رنگ
رنگ چیزی بیش از یک انتخاب زیبایی‌شناختی است. رنگ‌ها حتی می‌توانند بر روی روحیه افراد تاثیر بگذارند. هر رنگی تاثیر خاص خود را دارد و حتی درجات مختلف یک رنگ نیز ممکن است تاثیرشان از هم متفاوت باشد.
با استفاده مناسب از رنگ‌ها می‌توان حس و حال محیط و تاثیری که روی خلق‌وخو و احساس افراد می‌گذارد را تغییر داد. مثلا قرمز نماد هیجان و انرژی، آبی نماد آرامش و خلاقیت، زرد نماد شادی و خوش‌بینی می‌باشد.
رنگ اولین مورد از عناصر مهم در طراحی داخلی است، عنصر رنگ بسیار حائز اهمیت می‌باشد، زیرا علاوه بر این که حال و هوای اتاق را ایجاد می‌کند، قدرت ایجاد فضای بزرگ‌تر، سبک‌تر یا دنج‌تر را دارد. با رنگ‌ها می‌توان به اتاق عمق بخشید، اتاق‌های کوچک را بزرگ‌تر جلوه داد و غیره.
نحوه استفاده از رنگ در طراحی داخلی
برای انتخاب رنگ محیط کار یا منزلتان نه‌تنها باید به علاقه و ترجیحات بصری خود فکر کنید، بلکه باید به نوع انرژی یا نگرشی که می‌خواهید در آینده از آن اتاق ساطع شود نیز فکر کنید. البته، بسیار مهم است که از تناژ و سایه‌های ملایم رنگ‌ها برای جاهایی که نیاز به آرامش می‌باشد، مانند اتاق‌خواب‌ها استفاده کنید.
همچنین درجاهایی که شور و هیجان لازم است مانند یک دفتر کار خانگی، استفاده از سایه‌های پررنگ‌تر رنگ‌ها بهتر می‌باشد.
در نظر داشته باشید که ساعت روز و اینکه آیا نور اتاق طبیعی است یا مصنوعی، می‌تواند بر ویژگی‌ها و اثرات رنگ‌ها روی افراد تاثیر بگذارد. بنابراین این موضوع را نیز باید در زمان رنگ‌آمیزی محیط لحاظ کنید.
نور
نور و روشنایی عنصر جدایی‌ناپذیر از بین عناصر مهم در طراحی داخلی است. اگرچه مبحث رنگ در طراحی داخلی مبحثی مهمی می‌باشد، اما نور است که باعث می‌شود ما بتوانیم اشیای دوروبر خودمان را ببینیم و رنگ آن‌ها را تشخیص دهیم.
اگر تابه‌حال عکسی را که در نور بد گرفته‌شده است دیده باشید، قطعا به این نکته پی برده‌اید که نه‌تنها وجود نور مهم می‌باشد، بلکه کیفیت نور نیز باید در نظر گرفته شود. روشنایی باکیفیت عامل جدایی‌ناپذیر برای هر فضایی است. نور یک محیط می‌تواند از سه طریق تامین شود. این سه طریق عبارت‌انداز: نور طبیعی روز، نور مصنوعی ساخته‌شده توسط بشر و یا ترکیب این دو.
نحوه استفاده از نور در طراحی داخلی
در هنگام انتخاب نورپردازی که عنصر مهم در طراحی داخلی محسوب می‌شود، علاوه بر تعیین منبع نور، باید تعیین کنید که رنگ نور گرم (نور زرد) باشد یا سرد (نور آبی یا سفید).
معمولا افراد ترجیح می‌دهند که ترکیب این دورنگ نور را در فضایشان داشته باشند. نکته بعدی که در هنگام انتخاب نور باید توجه داشت، شدت نور اتاق است. برای مثال نوری که برای آشپزخانه و قسمت پخت‌وپز استفاده می‌شود باید بیشتر و نور اتاق مطالعه باید ملایم باشد.
مورد سوم که باید دقت شود این نکته است که نورپردازی و طراحی باید به‌گونه‌ای باشد که آن را کاهش داد.
روشنایی لازم برای یک اتاق را می‌توان از موارد زیر تامین کرد:
– نور طبیعی و مستقیم از پنجره.
– نور فیلتر شده توسط پرده.
– تکنیک‌هایی مانند آویزان کردن آینه‌ها.
– قرض گرفتن نور از اتاق‌های دیگر توسط بازتابش.
– نورپردازی تاکیدی که توجه را به اشیا یا ویژگی‌های جلب می‌کند.
– نورپردازی برای آشپزی و مطالعه.
– انتخاب شکل لامپ‌ها و اتصالات نیز به‌ظاهر اتاق کمک می‌کند.
فرم
درواقع اصطلاح فرم همان به شکل اشاره دارد. فرم یک عنصر مهم در طراحی داخلی است. خود اتاق و دیوارهایش و تمامی وسایل، اشیا، مبلمان و لوازم تزیینی موجود درون اتاق دارای خطوطی در دورشان هستند که فرم یا شکل خاصی را به آن‌ها می‌بخشد.
فرم‌ها را می‌توان به دودسته کلی فرم‌های هندسی و غیر هندسی طبقه‌بندی کرد. فرم‌های هندسی از خطوط و لبه‌های تیز تشکیل‌شده‌اند و زوایای دقیقی دارند. برخی از این اشکال یا فرم‌های هندسی شامل مربع، مستطیل، مثلث، بیضی، دایره و غیره است. فرم‌ها و اشکال غیر هندسی یا ارگانیک اکثرا شکلی طبیعی و نامنظم دارند و یا منحنی و انتزاعی هستند.
نحوه استفاده از فرم در طراحی داخلی
در استفاده از این فرم‌ها در فضای محیط کار یا سکونت باید به این نکته توجه شود که اشکال و فرم‌های غیر هندسی، محیط را نرم‌تر و آرام‌تر تداعی می‌کنند. اشکال و فرم‌های هندسی محیط را منظم‌تر نشان می‌دهند.
خط
هر فرم یا شکلی در محیط اطرافش دارای خط است. خط جداکننده یک فرم از فرم‌های دیگر می‌باشد. خطوط می‌توانند “عمودی” (بالا و پایین)، “افقی” (از یک‌پهلو به پهلوی دیگر) یا “دینامیک” (خطوطی که حرکت را بیان می‌کنند، مانند مورب‌ها، منحنی‌ها، زیگزاگ‌ها یا کورلیکوها) باشد.
در هر طراحی داخلی تعادل بین خطوط افقی و عمودی ضروری است. خط به‌عنوان عنصر مهم در طراحی داخلی، عمیقا بر احساسی که ما از فضا دریافت می‌کنیم تاثیر می‌گذارد.
نحوه استفاده از خط در طراحی داخلی
کارشناسان طراحی می‌گویند که خطوط افقی، مانند خطوط میز، احساس امنیت و ثبات را در فرد ایجاد می‌کنند. آن‌ها همچنین می‌توانند فضای اتاق را وسیع‌تر نمایند. درحالی‌که خطوط عمودی اتاق از ویژگی‌هایی مانند پنجره‌ها و درها یا شاید یک شومینه بلند ناشی می‌شود.
آن‌ها به خاطر دادن احساس آزادی ارزشمند، رسا و پررنگ هستند. خطوط عمودی می‌توانند اتاق را بلندتر جلوه دهند. به‌عنوان‌مثال، انتخاب یک مبلمان بلند یا خطوط عمودی روی دیوارها می‌تواند چشم را به سمت بالا هدایت کند و اتاق را بلندتر جلوه دهد.
خطوط پویا که از قوانین خاص خود پیروی می‌کنند، می‌توانند از ویژگی‌هایی مانند راه‌پله یا کاشی‌کاری‌های مورب ایجاد شوند. این خطوط در صورت استفاده درست، می‌توانند یک حس سرگرم‌کننده و هیجان‌انگیز به فضای موردنظر اضافه کنند. همچنین می‌توان از خط‌ها برای جلب‌توجه به یک نقطه کانونی استفاده کرد.
الگو
الگو یکی دیگر از ۷ عنصر مهم در طراحی داخلی می‌باشد. الگو عبارت است از تکرار عمدی فرم‌ها، خطوط یا دیگر عناصر طراحی. الگوها معمولا روی کاغذدیواری یا پارچه دیده می‌شوند، اما می‌توانند در هرجایی از خانه مانند فرش، مبلمان و آثار هنری حتی در استفاده از نور یا سایر عناصر طراحی هم دیده شوند.
نحوه استفاده از الگو در طراحی داخلی
درحالی‌که الگوها می‌توانند زندگی و حرکت را به فضا بیفزایند، بسیاری از الگوهای متضاد ممکن است حس هرج‌ومرج را القا کنند. بنابراین هنگام انتخاب الگوهای موردعلاقه خود جانب احتیاط را رعایت کنید.
سبک الگوی گل، هندسی، انتزاعی یا هر طرح دیگری باید با سبک کلی طراحی داخلی آن فضا هماهنگ باشد. همچنین اندازه و مقیاس الگو در رابطه با فضا و مساحتی که پوشش می‌دهد باید طوری باشد که فضای داخلی شلوغ نشود.
بافت
نباید با الگو اشتباه گرفته شود، بافت همان احساسی است که به معنای واقعی کلمه در هنگام لمس یک شی یا جسم احساس می‌شود، یا حسی که هنگام مشاهده ساده شی دست می‌دهد.
بافت را در تمامی قسمت‌های خانه یا محل کار مانند کف‌پوش، دیوارها، مبلمان، فرش و غیره می‌توانیم مشاهده کنیم.
توجه دقیق به بافت به‌ویژه در قسمت‌هایی از خانه که اغلب با آن‌ها در تماس هستیم، مانند کف‌پوش، مهم است. البته بافت به‌عنوان عنصر مهم در طراحی داخلی، نه‌تنها به دلیل احساسی که ایجاد می‌کند، بلکه به دلیل ظاهر آن نیز اهمیت دارد.
نحوه استفاده از بافت در طراحی داخلی
استفاده مناسب از بافت در هر بخش از طرح اتاق، از مبلمان و کف‌پوش گرفته تا پارچه‌ها و لوازم تزیینی، می‌تواند در زیبایی اتاق نقش داشته باشد. وجود بافت می‌تواند اتاق را از سادگی بیش‌ازحد دربیاورد و حس بهتری به ساکنین منتقل کند. ترکیب بافت‌ها و تضاد آن‌ها به عمق و جذابیت طرح اتاق می‌افزاید.
البته به یاد داشته باشید، استفاده بیش‌ازحد از بافت‌هایی که طرحشان باهم همخوانی ندارد ممکن است نتیجه عکس دهد و اتاق را درهم‌ریخته نشان می‌دهد.
فضا
آخرین مورد از ۷ عنصر مهم در طراحی داخلی فضا می‌باشد. این مورد بااینکه در آخر ذکر شده است اما اصلا کم‌اهمیت نیست. فضا به فاصله بین و اطراف مبلمان و اشیا و نسبت آن‌ها در یک اتاق اشاره دارد. فضا در قلب هر طراحی داخلی است.
انواع فضا در مبحث طراحی داخلی
فضا را می‌توان به دو دسته تقسیم‌بندی کرد: فضای دوبعدی و فضای سه‌بعدی. در فضای دوبعدی تنها طول و عرض یک اتاق یا هر محیطی را در نظر می‌گیرند. در فضای سه‌بعدی، علاوه بر طول و عرض، بعد سوم یعنی ارتفاع را نیز باید لحاظ کرد. به‌عنوان‌مثال وقتی به فرش، کف‌پوش یا موکت در طراحی داخلی فکر می‌کنیم، فضای دوبعدی در نظر گرفته می‌شود.
از طرف دیگر در هنگام طراحی مبلمان جدید یا قفسه‌ها یا کابینت‌ها، باید فضا را به‌صورت سه‌بعدی تصور کرد و سپس طراحی را انجام داد.
فضا را که یک عنصر مهم در طراحی داخلی است را می‌توان به‌گونه‌ای دیگر نیز طبقه‌بندی کرد: فضای مثبت و فضای منفی.
درواقع فضای اشغال‌شده توسط مبلمان و سایر اشیا در اتاق را فضای مثبت و فضاهای خالی باقی‌مانده در یک اتاق را که برای عبور و مرور و جلوگیری از شلوغی و درهم‌ریختگی اتاق است، فضای منفی می‌نامند.
نحوه استفاده از فضا در طراحی داخلی
ایجاد تعادل در یک اتاق، متکی به استفاده درست از فضای مثبت و منفی است. برای ایجاد یک طراحی داخلی خوب، ایجاد تعادل مناسب بین این دو فضا کاملا ضروری می‌باشد. باید توجه شود که هرچه فضای منفی بیشتر باشد، اتاق جادارتر و بزرگ‌تر به نظر می‌رسد. هرچه فضای مثبت بیشتر باشد، اتاق شلوغ‌تر دیده می‌شود. از طرفی فضای منفی بیش‌ازحد هم اتاق را کم مبلمان و غیرشخصی نشان می‌دهد. به‌عنوان یک قاعده کلی، معابر در یک اتاق باید حداقل ۱ متر عرض داشته باشند، درحالی‌که شکاف بین، مثلا مبل و میز قهوه، در حدود ۵۰ سانتی‌متر راحت است.
جمع‌بندی
طراحی داخلی یکی از هنرهایی می‌باشد که اگر اصولی و به‌درستی انجام گیرد، فضای زندگی و کارتان علاوه بر زیبایی و چشم‌نوازی، دارای حداکثر فضای کاربردی و آرامش نیز می‌شود. طراحی داخلی هم مانند سایر هنرها علاوه بر ذوق و استعداد، نیازمند رعایت یک سری اصول و نکات است. ازاین‌رو یک سری عناصر و مولفه‌ها تعیین شده‌اند تا در طراحی داخلی هر اتاقی با هر سبکی به کار گرفته شوند.
این عناصر مهم در طراحی داخلی نامیده می‌شوند. رنگ، نور، فرم، خط، الگو، بافت و فضا عناصر مهم در هر طراحی داخلی هستند و باید توسط دکوراتورها در هنگام طراحی در نظر گرفته شوند.
